Gruczoły przyuszne Menu nawigacyjne
Multi tool use
Anatomia kręgowcówHerpetologia
gruczołycechą gatunkowąropuchysalamandra plamistaropuchabufotalinabufotenina
Gruczoły przyuszne
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Ropucha szara z wyraźnie widocznymi gruczołami przyusznymi
Gruczoły przyuszne, parotydy – parzyste, duże zgrubienia, występujące na głowie niektórych gatunków płazów. Znajdują się w nich gruczoły jadowe. Parotydy są ważną cechą gatunkową przy oznaczaniu gatunku danego płaza. Gruczoły przyuszne mają np. ropuchy, salamandra plamista. Szczególnie duże, o nerkowatym kształcie parotydy ma ropucha.
Jad zawarty w gruczołach przyusznych, podobnie, jak i w innych gruczołach na skórze płazów, jest ich bronią defensywną. Płazy te są bowiem powolne, ociężałe i nie mają szans ucieczki przed drapieżnikiem. Jad w gruczołach przyusznych i skórnych wydziela się dopiero przy ich uszkodzeniu, lub potarciu, a więc np. przy próbie pożarcia płaza przez drapieżnika. Piekący, ostry smak jadu zmusza go do porzucenia zaatakowanego płaza. Zaatakowane płazy często wychodzą z tego cało. Drapieżniki z czasem nabywają doświadczenia i nie atakują płazów chronionych przez gruczoły jadowe.
Dla człowieka kontakt z naszymi krajowymi płazami nie jest niebezpieczny. Nie potrafią one bowiem wydzielić z gruczołów jadu, nawet gdy ulegną przestraszeniu. Dopiero uszkodzenie skóry, (u niektórych gatunków wystarczy silne potarcie), powoduje skurcz włókien mięśniowych wokół gruczołu i wydzielanie się jadu. W skład jadu ropuchy wchodzą dwie substancje: bufotalina i bufotenina.
- Bibliografia
- Włodzimierz Juszczyk: Płazy i gady krajowe. Warszawa: PWN, 1974.
Kategorie:
- Anatomia kręgowców
- Herpetologia
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.036","walltime":"0.053","ppvisitednodes":"value":327,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":808,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":193,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":6,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":0,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 36.969 1 Szablon:Cytuj_książkę","100.00% 36.969 1 -total"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.003","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":566346,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1324","timestamp":"20190614184508","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"Gruczou0142y przyuszne","url":"https://pl.wikipedia.org/wiki/Gruczo%C5%82y_przyuszne","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q977796","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q977796","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2006-02-18T22:56:28Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/17/Bufo_bufo.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":129,"wgHostname":"mw1263"););Ib,V iygd9fnH
